|
шундай деганини ривоят қилди: Мадинага келсак Росулуллоҳ с.а.в. минбар устида турган эканлар. Билол қилич билан қуролланиб минбар олдида турарди. У ерда қора роялар бор эди. Мен: бу қандай роялар? - деб сўрадим. Улар: Амр ибн Осс ғазотдан келди, деб жавоб беришди. Икки саҳиҳда шундай ривоят келган: Набий с.а.в.:
«لأُعْطِيَنَّ الرَّايَةَ رَجُلاً يُحِبُّ اللَّهَ وَرَسُولَهُ، وَيُحِبُّهُ اللَّهُ وَرسُولُهُ، فَأَعْطَاهَا عَلِيًّا»
«Мен албатта бу рояни Аллоҳ ва Росулини севадиган, Аллоҳ ва Росули ҳам уни севадиган бир кишига бераман, дедилар. Сўнг уни Алига бердилар». Насоийда Анасдан ушбу ҳадис ривоят қилинган:
«أَنَّ ابْنَ أُمِّ مَكْتُومٍ كَانَتْ مَعَهُ رَايَاتٌ سَوْدَاءُ فِي بَعْضِ مُشَاهَدِ النَّبِيِّ A »
«Набий с.а.в.нинг баъзи жангларида Ибн Умму Мактум ўзи билан қора рояларни олган эди».
Юқорида ўтганлардан аниқ кўриниб турибдики, Набий с.а.в. замонларида қўшиннинг роялари ва ливолари бўлган. Бу нассларни диққат билан ўрганиб чиқилса роя ливодан кичикроқ бўлгани, ливо армия қўмондони учун ўрнатилиши, роя эса қўшинга берилиши маълум бўлади. Ливо армиянинг ҳарбий қароргоҳида армия қўмондонининг аломати бўлади. Роялар эса ҳарбий бўлинмалар ва сарийяларнинг қўмондонлари ҳузурида ва армиянинг турли қисмларида бўлади. Демак армияда кўпгина роялар бўлади. Ливо эса битта бўлади. Ливо билан роянинг бир-биридан фарқи шу.
Энди рангининг қандай бўлишига келсак, Росулуллоҳ с.а.в.нинг роялари қора, ливолари эса оқ бўлган. Термизий Ибн Аббосдан шундай деганини ривоят қилди:
«كَانَتْ رَايَةُ رَسُولِ اللّهِ A سَوْدَاءَ وَلِوَاءُهُ أَبْيَضَ»
«Росулуллоҳ с.а.в.нинг роялари қора, ливолари эса оқ эди». Жобирдан ҳам:
«أَنَّ النَّبِيَّ A دَخَلَ مَكَّةَ وَلِوَاءُهُ أَبْيَضُ»
«Набий с.а.в. Маккага кириб келганларида ливолари оқ эди», деб ривоят қилинган. Ҳозиргина юқорида айтиб ўтилган Ҳорис ибн Ҳассоннинг ҳадисида: «У ерда қора роялар бор эди», деган сўзлар бор. Бу ҳадислар роя қора рангда, ливо эса оқ рангда бўлишини кўрсатиб турибди.
237-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247